Sommige baby’s slapen veel, andere hebben weinig slaap nodig. We nemen je mee in de wondere wereld van de biologische en neurologische slaapfactoren bij baby’s en helpen je zo om meer grip te hebben op de slaap van je kind. 

Het kan! Met deze weetjes. 

Wist je dat een mens hormonen aanmaakt die er non stop voor zorgen dat je zou willen slapen? En andere hormonen die dat proces tegengaan? We spreken over de hormonen melatonine (het slaaphormoon) en cortisol (het stresshormoon). De wisselwerking tussen deze hormonen zorgt voor ons dag-nachtritme of bioritme. 

Het slaaphormoon melatonine 

Een pasgeboren baby maakt zelf nog geen slaaphormonen aan. De eerste 3 weken na de geboorte teert hij nog op de melatonine die hij meekreeg in mama’s buik. Daarna is dat voorraadje op. Toch maakt hij zelf pas melatonine aan vanaf de leeftijd van 6 à 8 weken. 

Slapen zonder melatonine 

Tussen de 3 en de 6 weken heeft een baby dus geen slaaphormoon in zijn lichaam. De baby evolueert van een wezentje dat bijna niets anders doet dan slapen, naar een wezentje dat helemaal geen slaap nodig lijkt te hebben.

Hazeslaapjes 

De leeftijd tussen de 6 en 8 weken oud kenmerkt zich door hazeslaapjes. De baby maakt wel al zelf melatonine aan, maar het duurt even voordat de aanmaak hiervan echt op punt staat. 
Hazeslaapjes zijn niet altijd voldoende voor je kindje.

Meer nog: hoewel ze niet genoeg geslapen hebben om fris en monter voor de dag te komen, zijn ze niet moe genoeg meer om de drang naar slapen nog te voelen. Nog even doorbijten, het bioritme komt op gang. Je kan je baby helpen door de kamer donker te maken. Duisternis helpt de aanmaak van melatonine. Daardoor kan je kleintje beter slapen en zal hij in zijn wakkertijd … wakker zijn! 

Het effect van cortisol op slaap bij baby’s 

En wat dan met het stresshormoon cortisol? Welk effect heeft dat op de slaap van een baby? Cortisol werkt de aanmaak van melatonine tegen. Daarom kan het helpen om een rustmoment in te lassen voor het slapen, zeker vanaf peuterleeftijd; op die manier gaat het stressvolume van je kind naar beneden en laat zijn lichaam de productie van het slaaphormoon toe. Maak er een leuk en rustig momentje van samen, zodat je kleintje voldoende aandacht kan tanken om daarna de nacht alleen door te kunnen. 

De kalmeringsreflex: je baby helpen slapen 

Hoewel een baby de eerste 4 maanden niet in staat is om zelf tot rust te komen en dus moeilijk zonder hulp kan indommelen, zijn er wel manieren waarop ouders hun kind kunnen helpen. Trigger de kalmeringsreflex om je kindje te helpen de slaap te vatten: 

  • Baker je baby in
  • Maak zachtjes wiegende bewegingen
  • Speel white noise af of maak een susgeluid. 

Deze drie elementen bootsen de leefomstandigheden van de baby in de baarmoeder na en hebben daardoor een rustgevend effect bij baby’s tijdens de eerste maanden. De kalmeringsreflex triggeren is echter geen exacte wetenschap; het ene baby’tje heeft een gemakkelijke off-switch, bij een ander duurt het misschien wat langer. In elk geval: geef je kind de tijd! Houd elke poging om je baby te sussen minstens enkele minuten aan. Zo kan je kleintje zich aanpassen aan de veranderende omstandigheden en rust vinden. 

Hoe verloopt een slaapcyclus bij baby’s? 

Net als volwassenen hebben ook baby’s een slaapcyclus. Maar waar onze slaapcyclus zo’n 90 à 120 minuten duurt, is de slaapcyclus van baby’s maar half zo lang: tussen de 40 en de 50 minuten. Het is dan ook niet te verwonderen dat baby’s vaker wakker worden dan volwassenen. 

Het verloop van de slaapcyclus bij baby’s 

De gemiddelde slaapcyclus bij baby’s duurt een goeie 47 minuten. In die periode doorloopt de baby verschillende fasen.

  • De indommelfase: de eerste 10 minuten van zijn slaapje is een baby aan het indommelen: de oogjes vallen dicht en gaan weer open, het hoofdje beweegt hevig heen en weer, … in deze fase laat je je kindje best alleen, want de minste prikkel kan ertoe leiden dat de baby toch wakker blijft.
  • De fase van licht slapen: eens de baby ingedommeld is, slaapt hij nog een tiental minuten erg licht. Het kleinste geluid kan je baby doen wakkerschrikken.
  • De diepe slaap: na zo’n 20 minuten neemt de baby een duik naar een diepe slaap. Deze duik kan gepaard gaan met een zuchtje, of met de schrikreflex. Als je pech hebt, kan die schrikreflex de baby toch nog wakker maken. De diepe slaap is de herstellende slaap en dus het belangrijkste deel van de slaapcyclus.
  • Opnieuw licht slapen: aan het einde van de slaapcyclus slaapt het kindje weer lichter. Tijdens deze laatste fase wordt de baby gemakkelijker weer wakker, maar het is ook mogelijk dat hij geruisloos overgaat in een nieuwe slaapcyclus. 

Je baby helpen slapen? Het kan!

Zet je verworven inzichten over de slaappatronen in en help je baby slapen:  

  • Trigger de kalmeringsreflex.
  • Volg de slaapcyclus.
  • Help de hormonen met rustmomentjes en een donkere ruimte.