Slapen zonder open mond: de invloed van mondhouding op het gebit en de slaap van je kind

Gastblog door prelogopediste en OMFT-therapeut Céline Ruysschaert

Hoe je slaapt – met mond open of dicht – beïnvloedt niet alleen je energie en gezondheid, maar ook de ontwikkeling van het gebit en de mondmotoriek. Vooral bij baby’s en jonge kinderen kan een verkeerde mondhouding tijdens de slaap later tot problemen leiden. In deze tekst ontdek je hoe je gezonde slaapgewoonten en mondhouding stimuleert, van baby tot peuter (en zelfs voor jezelf!).

Slaap is essentieel voor herstel, groei en nieuwe energie. Baby’s slapen soms wel 15 uur per dag, terwijl peuters nog een dutje doen overdag en ’s nachts het klokje rond slapen. Maar het gaat niet alleen om het aantal uren: ook de kwaliteit van slaap is cruciaal. Een slechte mondhouding tijdens het slapen kan de slaapkwaliteit verminderen en nadelige gevolgen hebben voor het gebit en de mondmotoriek.

Als prelogopediste en OMFT-therapeut help ik kinderen en volwassenen met voeding, mondmotoriek en afwijkend mondgedrag. Prelogopedie richt zich op jonge kinderen met voedingsproblemen, van zuigen tot kauwen, terwijl OMFT zich richt op spieronevenwichten rond de mond, zoals een laag liggende tong die gebitsafwijkingen kan veroorzaken. Door samen te werken met tandartsen en orthodontisten kunnen we problemen vroegtijdig voorkomen.

Bij baby’s en peuters kan vroeg ingrijpen veel problemen later voorkomen. Door de mondmotoriek te stimuleren en een correcte tong- en lippositie aan te leren, verklein je de kans dat kinderen later een OMFT-behandeling nodig hebben. Zo ondersteun je niet alleen een gezonde gebitsontwikkeling, maar ook een betere ademhaling en slaapkwaliteit.

Slapen met een open mond kan leiden tot verschuivingen van het gebit, problemen met de kaken en een verkeerde tongpositie. Dit kan ontstaan door een tijdelijk verstopte neus, het gebruik van een fopspeen of lage lipkracht bij jonge kinderen. Bij oudere kinderen en volwassenen kan langdurige mondademhaling bovendien leiden tot slaapapneu, infecties in het neus-keel-oorgebied en verminderde zuurstofopname.

Baby’s worden geboren met neusademhaling, maar sommigen liggen toch met het mondje open. Tips om de mondmotoriek en lipkracht te stimuleren:

• Plaats je wijsvinger achter de kin en duw mond en tong omhoog; een tong tegen het verhemelte is correct.

• Benoem regelmatig “mondje dicht” bij kinderen die dit begrijpen.

• Train de bovenlip door een correcte lepeltechniek: horizontaal in en uit de mond.

• Gebruik vanaf 9 maanden een flexibel rietje bij het drinken om de tong omhoog te laten bewegen tijdens het slikken.

Voor oudere kinderen kunnen specifieke oefeningen nodig zijn; overleg dan met een logopedist of OMFT-therapeut.

Een droge mond of kwijl op het kussen ’s ochtends kan een teken zijn dat je zelf mondademt. Tijd om de mondhouding en slaapgewoonten aan te passen!

Meer informatie over mondmotoriek en voeding

In mijn boek ‘De essentiële gids over mondmotoriek en voeding bij baby’s en peuters’ vind je uitgebreide informatie over voedingsproblemen, voedingsmijlpalen en mondmotoriek, met praktische tips om deze bij jonge kinderen te stimuleren.